หัวข้อนี้สืบเนื่องมาจากหัวข้อ "ถ้าจะสร้างหนังจักรๆวงศ์ๆ ฟอร์มยักษ์ ฯ" ที่ห้องสนทนานะคะ ไม่รู้จะแปะไว้ที่ห้องไหนดี เลยเอามาแปะที่ห้องนี้แทน
อันดับแรกต้องขอออกตัวก่อนว่า ไม่ใช่นักเปรียบเทียบวรรณกรรมที่เก่งกาจมาแต่ไหน อาศัยว่าชอบทางด้านนี้ และเคยศึกษามาเท่านั้นเอง ข้อมูลทั้งหมดที่นำมาเขียนนี้ อ้างอิงมาจาก
1. รามายณะ ฉบับวาลมิกิ ซึ่งได้รับการรวบรวมและเรียบเรียงโดยนักเขียนชาวอินเดีย ราเมศ เมนอน
2. รามเกียรติ์ฉบับรัชกาลที่ 1 โดยกรมศิลปากร
3. เว็บไซต์วิกิพีเดีย รามายนะ ฉบับวาลมิกิภาคภาษาสันสกฤต เขียนโดยอักษรเทวนาครี ที่
http://wikisource.org/wiki/%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%AF%E0%A4%A34. เลคเชอร์และเอกสารประกอบการเรียนวิชา วรรณกรรมเอกของโลก ภาควิชาภาษาไทย คณะมนุษยศาสตร์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ความที่ชาวตะวันตกขนานนามรามายณะว่าเป็น "The Odyssey of East " เพราะฉะนั้น ก่อนที่จะทำการเปรียบเทียบ อินขอเริ่มต้นจากการปูพื้นฐานความรู้เกี่ยวกับรามายณะ และรามเกียรติ์กันก่อนสักเล็กน้อยนะคะ (ฟังดูเป็นวิชาการไปไหมเอ่ย)
เรามาเริ่มกันที่
รามายณะ กันก่อนนะคะ
รามายณะนี้กล่าวกันว่า ฤษีวาลมิกิ เป็นผู้รจนาขึ้นเป็นภาษาสันสกฤตชั้นสูง ประมาณ 500 ปีก่อนคริสตศักราช (500 B.C) ประกอบด้วยคำแนท์ทั้งหมด 24,000 โศลก แต่ละโศลกแบ่งเออกเป็นบท รวมกันได้ 7 ตอน หรือ 7 กัณฑ์
(แต่ฉบับที่ฤษีวาลมิกิรจนาขึ้นนี้ ไม่ใช่รามายณะที่เป็นต้นเรื่อง เพราะก่อนหน้านี้ ชาวอินเดียรู้จักรายณะในรูปแบบของ "นิทานพระราม" ที่เล่าสืบต่อกันมาแบบมุขปาฐะ (แบบปากต่อปาก)
) รามายณะมีการนำมาเขียนเล่าใหม่เป็นภาษาพื้นเมืองอื่นๆ ในอินเดีย อย่างน้อยที่สุด 4 ฉบับ (อย่างน้อยนะคะ นั่นหมายความว่ามีแยกย่อยออกไปอีกหลายฉบับทีเดียว) ซึ่งแต่ละฉบับก็มีความ Classic ในตัวมันเอง คือ
1.
อิรามาวตาร เป็นภาษาทมิฬ เขียนโดย กวีชื่อ กัมปัน แต่งขึ้นในราวคริสตศตวรรษที่ 12
2. ฉบับภาษาเบงกลี หรือเบงกาลี เขียนโดย กฤติพา โอชฮา ในราวปลายคริสตศตวรรษที่ 14
3.
รามาชาคริตมนัส เป็นภาษาฮินดี เรียกกันว่าฉบับบอมเบย์ เขียนโดย ตัลสิทัส ในราวคริสตศตวรรษที่ 16
4.
อาธยัตมะรามายานัม เป็นภาษามาลายัม เขียนโดยยุลซุตตาวัน ในราวคริสตศตวรรษที่ 16 เช่นกัน
กล่าวกันว่ารามายณะแต่ละฉบับนั้น จะมี 1/3 ของอีกฉบับหนึ่ง ซึ่งไม่มีอยู่ในฉบับหนึ่ง สรุปแล้วก็คือ ใน 24,000 โศลกนั้น ก็จะมีความต่างกันอยู่ประมาณ 8,000 โศลก
จากที่กล่าวมาแล้วข้างต้นว่า รามายณะฉบับวาลมิกินี้ แบ่งออกเป็น 7 กัณฑ์ แต่ละกัณฑ์ มีชื่อเรียกดังนี้
1.
พลกัณฑ์ หรือพาลกาณฑ์ (रामायण बालकाण्ड) เป็นกัณฑ์ที่ต่อเติมขึ้นภายหลัง แม้ชาวอินเดียจะยอมรับว่าเป็นต้นเรื่อง แต่ชาวตะวันตกไม่ยอมรับ กัณฑ์เริ่มตั้งแต่ฤษีวาลมิกิลงมือแต่งโศลก จนถึงวิวาห์สี่ราชโอรส กัณฑ์นี้มีความยาวทั้งสิ้น 77 ตอน
2.
อโยธยากัณฑ์ หรืออโยธยากาณฑ์ (रामायण अयोध्याकाण्ड) เริ่มตั้งแต่ท้าวทศรถจะให้พระรามครองเมือง จนถึงพระรามเดินป่า กัณฑ์นี้มีความยาวทั้งสิ้น 119 ตอน
3.
อรัญกัณฑ์ (रामायण अरण्यकाण्ड) เป็นกัณฑ์ที่เล่าถึงชีวิตในป่าของพระราม นางสีดา และพระลักษมณ์ จนถึงพระรามออกตามนางสีดา กัณฑ์นี้มีความยาวทั้งสิ้น 75 ตอน
4.
กิษกินธากาณฑ์ หรือขีดขินกัณฑ์ (रामायण किष्किन्धाकाण्ड) เป็นกัณฑ์ที่สั้นที่สุดใน 7 กัณฑ์ กัณฑ์นี้จะเล่าถึงการพบกันของพระราม พาลี สุครีพ และหนุมาน กัณฑ์นี้มีความยาวทั้งสิ้น 67 ตอน
5.
สุนทรกัณฑ์ (रामायण सुन्दरकाण्ड) เล่าถึงการผจญภัยของหนุมานล้วนๆ กัณฑ์นี้มีความยาวทั้งสิ้น 68 ตอน
6.
ยุทธกัณฑ์ (रामायण युद्धकाण्ड) กัณฑ์นี้เป็นกัณฑ์ที่ยาวที่สุด เล่าถึงการรบกับทศกัณฐ์ จบลงด้วยการราชาภิเษกพระรามเป็นกษัตริย์อโยธยา กัณฑ์นี้มีความยาวทั้งสิ้น 131 ตอน
7.
อุดรกัณฑ์ หรืออุตรกาณฑ์ (रामायण उत्तरकाण्ड) กัณฑ์นี้เป็นกัณฑ์ที่แต่งขึ้นภายหลัง เป็นกัณฑ์ที่เรียกได้ว่า ลดเกียรติยศพระรรามลงโดยความรู้เท่าไม่ถึงการณ์ และฤษีวาลมิกิเอง ก็กลายเป็นเพียงตัวละครหนึ่งในรามายณะเท่านั้น
* ทั้งนี้ กัณฑ์ที่ 2-5 แต่งขึ้นก่อนพระพุทธเจ้าประสูติราว 300 ปี และกัณฑ์ที่ 1 กับ 7 ที่แต่งขึ้นมาภายหลังนั้น ได้แต่งขึ้นหลังจากพระพุทธเจ้าบังเกิดขึ้นแล้วราว 100 กว่าปี พรุ่งนี้เรามาต่อกันที่รามเกียรติ์นะคะ